Ένα μεγαλειώδες έργο στο Κάιρο
ΑΡΧΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 12.04.2008
Το νέο Μουσείο της Αιγύπτου θα θεωρείται το μεγαλύτερο του κόσμου όταν ολοκληρωθεί το 2011. Το εμβαδόν του θα είναι γύρω στα 140.000 τ.μ. περίπου. Μέλος της εξαιρετικά επιτυχημένης αποστολής που διοργανώθηκε από το ΥΠΕΞ και την πρεσβεία μας υπό τον υφυπουργό Εξωτερικών κύριο Πέτρο Δούκα, επισκέφτηκα το Κάιρο στις 31 Μαρτίου - 2 Απριλίου 2008.
Η διοργάνωση τόσο από το ΥΠΕΞ όσο και από την πρεσβεία μας στην Αίγυπτο ήταν υποδειγματική. Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο και ως πρόεδρος της εταιρείας Heritage & Museums αλλά και γεν. γραμματέας της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Φίλων Μουσείων WFFM, ήμουν καλεσμένη από τον κύριο Mohamed Ghoneim, πρόεδρο του Οργανισμού Ανέγερσης του Νέου Μουσείου του Καΐρου και σύμβουλο του υπουργού Πολιτισμού της Αιγύπτου κύριο Farouk Hosmy, o oποίος αφηγείται ότι στο Παρίσι ο υπουργός, γύρω στο 2000 και με τη στήριξη της UNESCO οραματίστηκε την ιδέα αυτού του μεγαλειώδους έργου του Νέου Μεγάλου Μουσείου του Καΐρου. Ποτέ δεν φανταζόταν ότι αυτό το όραμά του θα γινόταν τόσο γρήγορα πραγματικότητα.
Στο εργοτάξιο
Ετσι κι εγώ με τη σειρά μου, δεν φανταζόμουν ότι μετά τη συνάντησή μου με τον Dr Ghoneim, με τον οποίον ανταλλάξαμε πολλές ιδέες για συνεργασία και για δραστηριότητες πολιτισμού που θα αφορούν την Κοινωνία των Πολιτών, την εκπαίδευση αλλά και τη μετεκπαίδευσή τους μέσα στο χώρο του Μουσείου, θα βρισκόμουν επισκέπτης στο εργοτάξιο του Grand Museum of Εgypt.
Υπάρχουν εξαιρετικές και σπάνιες στιγμές στη ζωή ενός ανθρώπου που σηματοδοτούν την άπιαστη αίσθηση της μοναδικότητας. Μια τέτοια στιγμή ήταν που με έκανε να νιώσω ιδιαίτερα συγκινημένη, όταν άκουσα δηλαδή τον Dr Yasser Mansour, γενικό γραμματέα της επιστημονικής επιτροπής του έργου και τον πολιτικό μηχανικό Μοstafa M Εl-Μοhtasem, υπεύθυνο του εργοταξίου, να με καλωσορίζουν και να με διαβεβαιώνουν πως ήμουν ο πρώτος Ελληνας και Ελληνίδα που επισκέφτηκε το εργοτάξιο, δηλαδή το Grand Museum of Εgypt.
Κοιτάζοντας στα δεξιά μου στο βάθος τις χρυσίζουσες πυραμίδες και πατώντας μέσα στην άμμο, κατάλαβα το πόσο διαχρονικός είναι ο δεσμός των Ελλήνων μ' αυτή τη χώρα του Νείλου. Από τους Μινωίτες ταξιδευτές και την ελληνική πόλη, Ναύκρατη, παραχωρημένη από τον Φαραώ στους Ελληνες, φίλους και συμμάχους τους, μέχρι το Σουέζ, τους Αλεξανδρινούς και τον Καβάφη. Ευλογημένο timing, η πρώτη Ελληνίδα, σκέφτηκα!
Ο τόσο οικείος για μένα χώρος των Μουσείων, πήρε έξαφνα μια πρωτοφανή διάσταση, μια πνευματική φόρτιση.
Από το κυρίως έργο έχει τελειώσει το τμήμα των υπηρεσιακών χώρων. Περιδιαβάζοντας τους τεράστιους χώρους των 2.700 τ.μ., που προορίζονται για τη βιβλιοθήκη, τους αποθηκευτικούς χώρους, με τα πιο τέλεια και σύγχρονα συστήματα φύλαξης, ελέγχου, συντήρησης των σπουδαίων συλλογών, το εξαιρετικά οργανωμένο άνω των 100 τ.μ. ακτινολογικό εργαστήριο όπου θα εξετάζονται οι μούμιες, καθώς και το κυλικείο για τους υπαλλήλους, το γραφείο του διευθυντή διαστάσεων γύρω στα 200 τ.μ., αλλά και το Γραφείο των Φίλων -που μετά την επίσκεψή μου- η πρότασή μου έγινε αποδεκτή από τον κύριο Mohamed Ghoneim.
Η δύναμη του φωτός
Ηδη έβλεπα τους τεράστιους χώρους να γεμίζουν με υπαλλήλους, επιστήμονες, συνεργάτες - αγάλματα, αντικείμενα, σαρκοφάγους. O χώρος είναι βυθισμένος 9 μέτρα μέσα στην άμμο, το φως της ημέρας στους χώρους της συντήρησης περνάει μέσα από αγωγούς με κάτοπτρα - τα συστήματα ασφαλείας είναι από τα τελειότερα του κόσμου. Μεγάλες τζαμαρίες στα γραφεία και στη βιβλιοθήκη με ειδικά τζάμια που φιλτράρουν το φως και την υπερβολική θερμοκρασία με νέα συστήματα και απέξω στο μεγάλο διάδρομο έχουν ήδη φυτευτεί λωτοί και φοινικιές που μεγαλώνουν με φροντίδα παράλληλα με το έργο που είναι σε πλήρη εξέλιξη και αναπτύσσεται βαθμιδωτά προς την πόλη του Καΐρου απ' όπου θα είναι και η κεντρική είσοδος του Μουσείου.
Ετσι, τον Οκτώβριο του 2011, το μεγαλύτερο μουσείο του κόσμου θα παραδοθεί στο κοινό. Οι κήποι θα είναι έτοιμοι καθώς και το θέατρο, τα μαγαζιά, το auditorium και οι χώροι virtual reality θα είναι έτοιμοι να το υποδεχτούν και να το διαπαιδαγωγήσουν.
Νέα περηφάνια
Στην περιδιάβαση των αχανών χώρων με καμάρι ο αρχιτέκτονας Εssam Eltelt, επιβλέπων του έργου, μου μίλησε για τη φιλοσοφία του αρχιτεκτονήματος και του εγχειρήματος λέγοντας ότι: «Εμείς που χτίσαμε αυτές τις πυραμίδες είμαστε ασφαλώς ικανοί να φέρουμε εις πέρας το μεγαλειώδες αυτό έργο». Μέσα στο γραφείο του εργοταξίου με υπερηφάνεια μου εξηγούσε το σκεπτικό των Shih-Fu Peug, κινεζοαμερικανού αρχιτέκτονα και της Ιρλανδής συζύγου του Henegan Peng, που κέρδισαν το πρώτο αρχιτεκτονικό βραβείο για την Ιρλανδία, μεταξύ 25.000 αρχιτεκτονικών μελετών απ' όλο τον κόσμο, στον οποίον είχαν πάρει μέρος και αρχιτεκτονικά γραφεία από την Ελλάδα.
Σε τέσσερα χρόνια το νέο Μουσείο θα αιχμαλωτίζει τους χιλιάδες επισκέπτες που θα γοητεύονται από τις μοναδικές συλλογές, οι οποίες δεν έχουν εμφανιστεί μέχρι τώρα στο κοινό, ενώ άλλες θα έρθουν από το παλιό γνωστό μας Αρχαιολογικό Μουσείο του Καΐρου. Παράλληλα, θα αποσυμφοριστούν και οι αποθήκες από τους μέχρι σήμερα κρυμμένους θησαυρούς.
Σε περίοπτη όμως θέση θα στέκει το τεράστιο άγαλμα του Ραμσή, που τώρα βρίσκεται σε κάποια άκρη του εργοταξίου, περιμένοντας υπομονετικά μέχρι να τελειώσει το υπερσύγχρονο μουσείο του 21ου αιώνα, για να πάρει με τη σειρά του τη θέση που του αρμόζει μέσα στο χώρο και το χρόνο, ατενίζοντας την αιωνιότητα.
* Η κυρία Λίλα ντε Τσάβες είναι Εθνολόγος (Μουσείο Μπενάκη) και πρόεδρος της Heritage & Museums.
https://www.kathimerini.gr/319078/article/politismos/arxeio-politismoy/ena-megaleiwdes-ergo-sto-kairo